ปรางกู่

พระปรางค์กู่ ถูกสร้างโดย "พระไภษชัยคุรุไวฑูรย์ประภา" เมื่อ พ.ศ. 1724 - พ.ศ. 1761 หรือ พุทธศตวรรษที่ 18 ในสมัย อาณาจักรขอม ขณะที่ พระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ครองราชย์

โดยสร้างเป็นปรางค์ศิลาแลงทั้งหลัง มีประตูเข้าทางทิศตะวันออก มีกำแพงรูปสี่เหลี่ยม ล้อมรอบ ภายในพระปรางค์กู่ มีพระพุทธรูปปางมารวิชัยที่เคลื่อนย้ายมาจากที่อื่นประดิษฐานอยู่ มีเศียรเทวดาอิทธิพล ศิลปะขอมทับหลังที่กรอบประตูสลักเป็นรูปไตรรัตนมหายาน มีความหมายถึง พระพุทธเจ้า ทรงมีความรู้การแพทย์ ทำให้ประชาชนมีความสุขและไม่มีโรค

ทิศตะวันออกเฉียงเหนือของปรางค์มีสระน้ำ 1 สระ ยังคงมีสภาพสมบูรณ์ดีเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะองค์ประธานซึ่งมีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ขนาด 5 เมตร ย่อมุมไม้สิบสองด้านหน้ามีประตูทำเป็นมุขยื่นออกมา ผนังปรางค์มี 3 ด้าน เป็นประตูหลอก จำหลักภาพตรงกลางเป็นพระพุทธรูปปางสมาธิเหนือกาล ซึ่อถือพวงมาลัยไว้ด้วยมือทั้งสองข้าง

ด้านข้างทางซ้ายและขวาจำหลักรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร 4 กร กับรูปนางปรัชญาปารมิตาด้านหน้ามีทับหลังเช่นกัน สันนิษฐานว่าสลักเป็นภาพเดียวกัน แต่ปัจจุบันลบเลือนไปมาก

ภาพสลักที่สำคัญของโบราณสถาน[แก้]
ภาพพระโพธิสัตว์อวโรกิเตศวร 4 กร
ปรางค์ประธานจะมีหน้ากาล ด้านบนสลักภาพพระพุทธรูปปรางค์สมาธิ
ทัพหลังมุขด้านทิศเหนือของปราสาทประธาน สันนิษฐานว่าเป็นภาพพระรัตนไตรมหายาน
ภาพพุทธประวัติตอนเจ้าชายสิทธัตถะ เสด็จออกมามหาภิเนษกรมณ์ที่หน้าบันด้านทิศตะวันตกของบรรณาลัย